1- طرح «نظام آموزش همراه با پژوهش»

 

این طرح به دنبال تلفیق اتحادی آموزش و پژوهش در نظام آموزش در حوزه­های علمیه است به طوری که طلاب حوزه در این نظام با یادگیری فعال و پرسشگری، آموزش خود را شروع نموده و در نهایت پژوهشگر ماهری در رشته خود باشند تا بتوانند پاسخگوی فعال نیازهای جامعه و نظام اسلامی باشند.

نتایج مورد انتظار

1.     وضعیت ­شناسی و تبیین نظام آموزش موجود حوزه­های علمیه (اهداف، ویژگی ها، مولفه­ها و چالش­ها)؛

2.     ظرفیت شناسی نظام آموزش موجود نسبت به نظام آموزش پژوهش محور؛

3.     طراحی مبانی و اهداف آموزش پژوهش محور؛

4.     طراحی ویژگی های نظام آموزش پژوهش محور؛

5.     طراحی مولفه های آموزش پژوهش محور؛

6.     طراحی ویژگی های نظام مولفه های نظام آموزش پژوهش محور؛

7.     تبیین مدل عملیاتی و ارتباط بین مولفه ها  آموزش پژوهش محور؛

8.     تبیین مدل عملیاتی و ارتباط بین سایر نظامات موجود حوزه؛

9.     تدوین راهبردهای و برنامه های تحقق نظام آموزش پژوهش محور؛

10.   طراحی شاخص­های اندازه­گیری دستیابی به نظام  آموزش پژوهش محور؛ 

11.   نگاشت نهادی تحقق آموزش پژوهش محور.

وضعیت طرح:طرح در حال تدوین می باشد.

---

---

2- شناسایی نیازهای پژوهشی استانها

 

در راستای تقویت حوزه­های علمیه در استانها و برای دست­یابی به موضوعات و مسائل پژوهشی مرتبط و همچنین دست­یابی به نیازهای تحقق نظام پژوهش حوزه‌های علمیه استانی این طرح برنامه­ریزی شده است.

اهداف اصلی:

1.  دستیابی به موضوعات و مسائل پژوهشی مرتبط با مناطق و اولویت‌گذاری آنها؛

2.  دستیابی به نیازهای تحقق نظام پژوهش حوزه های علمیه استانی.

اهداف فرعی:

1.  دستیابی به الگوی نیازسنجی پژوهشی مسائل کلان مربوط به مناطق؛

2.  دستیابی به عناوین و موضوعات پژوهشی؛

3.  دستیابی به فهرست اولویت های پژوهشی؛

5. شناسایی مؤلفه های استقرار نظام پژوهش درحوزه های علمیه استانی؛

6.  شناسایی نیازهای سازمانی حوزه علمیه استانی درحیطه نظام پژوهش؛

7.  تحلیل ظرفیت‌ها وامکانات تحقق اولویت‌های استخراج شده.

وضعیت طرح:

این طرح در  استان کردستان به اتمام رسیده

و در استان های خوزستان و گلستان در حال تدوین می­باشد.

بعد از تهیه دستورالعمل برای این طرح، در تمام استانها اجرا خواهد شد.

---

---

3- سامانه ملی نیازسنجی پژوهش عرصه دین 

 

هدف اصلی از تهیه طرح تفصیلی، دست‌یابی به سامانه جامع و تحت وب است که از طراحی آن اهداف زیر دنبال می­شود:

1.                   رصد روزآمد و الکترونیکی کاستی‌ها و نیازها در حوزۀ دین؛

2.                   شناسایی اولویت‌های پژوهشی در عرصه دین؛

3.                   هدایت تحقيقات در سازمان‌ها و نهادهاي علوم دینی به سوی اولويت­هاي شناسايي شده؛

              ساماندهی و ایجاد هماهنگی بین پژوهش­های مختلف؛پ

نتیجه:  طرح تقصیلی تهیه شده است.

---

---

4- شناساسی مسائل نظام پژوهش حوزه های علمیه با رویکرد سیستمی

این طرح به دنبال شناسایی وضع موجود نظام پژوهش در حوزه های علمیه و همچین شناسایی آسیب­ها و مشکلات این نظام با رویکرد تحلیل سیستمی می­باشد. تا بتوان نظام پژوهش در حوزه را ارتقاء داده و به وضع مطلوب برسد

نتیجه: این طرح  به اتمام رسیده و در حال ارزیابی است.

---

---

5- طرح شناسایی پیشران‌های نظام پژوهش حوزه

 

آینده پژوهش، یکی از ارکان سیاست­گذاری و برنامه­ریزی در نظام پژوهش به شمار می‌آید. یکی از گام­های اساسی در آینده­پژوهی، شناسایی پیشران­های نظام پژوهش است. پیشران­های نظام پژوهش، مجموعه­ای از عوامل سازنده و شکل‌دهنده آینده نظام پژوهش می­باشند. این طرح، به دنبال شناسایی پیشران­های پژوهش، تحلیل آثار و پیامدهای آنها در آینده پژوهش و ... در نظام پژوهش حوزه­های علمیه، می‌باشد.

نتیجه: طرح تفصیلی توسط مجری ارائه شده و در حال تدوین می­باشد.

---

---

6- طرح درخت­واره علوم و مهندسی رشته‌­ها

 

گستردگی و رشد زیرشاخه‌های متعدد علوم اسلامی و حوزوی و پیچیده شدن نیازهایجامعه اسلامی و ضرورت اهتمام حوزه‌های علمیه به علوم انسانی اسلامی، اهمیت مهندسی درختواره مطلوب علوم اسلامی و حوزوی را مضاعف می­نماید؛ تا مبنایی برای سیاست‌گذاری و راهبری علوم، تأسیس رشته­های علمی جدید و پاسخ‌گویی مناسب و مطلوب به نیازها و زمینه‌سازی تمدن اسلامی باشد.

در این راستا، شناخت هویت علوم اسلامی و حوزوی، تعیین حد و مرزها، اصلی و فرعی بودن آنها، نسبت و رابطه میان آنها، ابعاد و زیر‌شاخه‌های هر کدام،ترسیم هندسه رشته­های علمی مبتنی ر درختواره دانش­ها، از اصلی­ترین کارکرد و هدف تدوین درختواره علوم به­شمار می‌آید.

وضعیت طرح: هم اکنون نگارش مبادی و مبانی دختوار علوم به اتمام رسیده  و در مرحله تجزیه و تحلیل و ارائه الگوی متناسب با مبانی اتخاذ شده است. پس از طراحی درختواره، مهندسی رشته‌های حوزوی و اسلامی بر مبنای آن  صورت خواهد گرفت

 

وضعیت طرح: مطالعات مقدماتی آن به اتمام رسیده و پس از نقد و ارزیابی هر یک از الگوها به ارائه الگوی مناسب با شاخص‌های بوم حوزه طراحی خواهد شد.

---

---

8- طرح نظام اندیشه اسلامی

 

این طرح با استنباط الگوی جامع از نظام اندیشه معارف اسلامی با استفاده از منابع دینی و بررسی نقاط مشترک و برجسته الگوهای مطرح در این زمینه؛ به ارائه الگوی خاص می‌پردازد. از اهداف عملیاتی آن، سامان­دهی و هماهنگ­سازی طرح­ها و دوره های آموزشی کوتاه مدت طلاب که در زمینه آشنایی با نظام اندیشه اسلامی در حوزه های علمیه، همچون طرح اندیشه شهید مطهری و طرح ولایت و ... . می‌باشد

وضعیت طرح: هم­اکنون فاز کوتاه مدت آن طراحی به مرحله اجرا درآمده و در مرحله ارتقای آن به سطح بین المللی است. قرار است در فاز بلند مدت، مطالعات عمیق‌تری بر مبانی و منطق الگوی ارائه شده تمرکز صورت گیرد.

---

---

9- طرح تأسیس مرکز علمی سنجی (علوم اسلامی)

 

مرکز به رتبه‌بندی و تجزیه و تحلیل آثار علمی اندیشمندان و مراکز پژوهشی فعال در عرصه علوم اسلامی بر اساس معیارهای علم­سنجی معتبر خواهد پرداخت. این طرح با اهداف ذیل در دستور کار قرار گرفته است:

     مدیریت اطلاعات علمی (ذخیره­سازی، سامان­دهی و اشاعه اطلاعات علمی) علوم اسلامی.

     ایجاد زمینه‌های مناسب برای تعاملات میان اندیشمندان و مراکز اسلامی با یکدیگر و آگاهی از آثار و نوآوری‌های علمی یکدیگر. 

              بهبود وضع تحقيقات و دست‌يافتن به استاندارد‌ها و شاخص‌هاي عالي‌تر در تحقيقات علوم اسلامی

وضعیت طرح: هم­‌اکنون پیشنویس طرح آماده شده، و در مرحله نحوه اجرای طرح­ تفصیلی است.

---

---

10- سیاست های کلان حمایت از فعالیت های پژوهشی

 

معاونت پژوهش حوزه­‌های علمیه با توجه به رسالت پشتیبانی و مدیریت نظام پژوهشی حوزه­‌های علمیه، «سیاست­های کلان حمایت از فعالیت­های پژوهشی» را تدوین می­کند. این سیاست­ها با اهداف ذیل تدوین می­گردد:

1. هدف­مند­سازی فعالیت­های پژوهشی در جهت نهادینه­ کردن، توسعه، توزیع و ترویج متوازن، متعادل و متناسب امر پژوهش و تولید علم.

2.  تقویت و تشویق روحیه پژوهشی و انگیزه­ پژوهش‌گری از طریق ارائه کمک‌ها و خدمات حمایتی (مادی و معنوی) به پژوهشگران و مراکز پژوهشی حوزوی اعم از حقیقی و حقوقی..

3. جهت‌­دهی فعالیت­‌های پژوهشی در راستای تحقق چشم­‌انداز­های حوزه­‌های علمیه.

وضعیت طرح: این سیاست­ها تدوین و توسط شورای پژوهش مرکز تصویب و ابلاغ شده است.

---

---

11- سیاست‌های کلان تعامل با نهادهای سیاست­گذار و مولد دانش

 

معاونت پژوهش حوزه­‌های علمیه با توجه به رسالت پشتیبانی و مدیریت نظام پژوهشی حوزه‌­های علمیه، «سیاست­های کلان تعاملی با نهادهای پژوهشی» را در زمینه تولید، انتقال و اشاعه دانش، با اهداف ذیل تدوین می­کند.

1. نهادینه­‌سازی و هدفمند­سازی تعاملات پژوهشی مرکز مدیریت حوزه­‌های علمیه با دیگر نهادهای سیاستگذار و مولد دانش در جهت اهداف و چشم­‌اندازهای حوزوی.

2. رشد، گسترش و ارتقاء سطح تعاملات پژوهشی مرکز مدیریت حوزه­‌های علمیه با دیگر نهادهای سیاست­گذار و مولد دانش در سطوح و ساحات مختلف.

3. بازنگری سیاست­­‌های تعاملات پژوهش حوزه­‌های علمیه بر اساس روندها و انتظارات جدید از حوزه­‌های علمیه.

وضعیت طرح: مطالعات مورد نیاز انجام و  پیش‌­نویس آماده شده و پس از ارائه به شورای پژوهش و تصویب آن ابلاغ خواهد شد.

---

---

12- نشریه پژوهش و حوزه

 

گستره موضوعی نشریه، پژوهش­ پژوهی و علم‌­­شناسی )در حوزه علوم اسلامی و انسانی(است. که به صورت دو فصل­نامه ارائه می‌شود.

اهداف

زمینه‌سازی جهت ارتقای وضعیت پژوهش‌های اسلامی- انسانی

معرفی اندیشه‌ها و نوآوری‌های علمی در موضوع فعالیت فصلنامه؛

علم در گستره موضوعی فصلنامه؛

     اطلاع‌رسانی و ترویج فعالیت‌های پژوهشی در زمینه موضوعی

     پاسخ به نیازهای دانشی حوزه­‌های علمیه در عرصه­‌های مختلف علم و پژوهش

نتیجه: آخرین شماره آن (39) –ویژه آموزش پژوهش­‌محور در اسفند 1397 منتشر شده است.

---

---